Temmuz 2025 – Rekabet Kurulu (“Kurul”) Haziran ayında özellikle dijital platformlar ve tüketici elektroniği sektörüne yönelik rekabet hukuku endişeleriyle gündemdeydi. Yürütülen soruşturmalar ve yayımlanan kararların yanı sıra Rekabet Kurumunun mevzuat çalışmaları da dikkat çekti. Bu çalışmalar, Kurul’un piyasadaki etkin rekabet ortamının korunması konusundaki kararlılığını bir kez daha ortaya koydu. KST Rekabet Gündemi’nin bu ayki sayısında, Haziran ayındaki önemli gelişmeleri derledik.
Değişen Uzmanlaşma Tebliği Yürürlüğe Girdi
26 Haziran 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 2025/2 sayılı Uzmanlaşma Anlaşmalarına İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği (“Yeni Tebliğ”) ile 26 Temmuz 2013 tarihli ve 2013/3 sayılı Uzmanlaşma Anlaşmalarına İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği (“Eski Tebliğ”) yürürlükten kaldırılarak Eski Tebliğ’de birtakım değişiklikler yapıldı.
Yeni Tebliğ ile getirilen değişikliklerden en dikkat çekeni, Eski Tebliğ’de uzmanlaşma anlaşmalarının grup muafiyetinden yararlanması için aranan pazar payı eşiğinin düşürülmesine ilişkindir. Eski Tebliğ’de ilgili pazar payı eşiği %25 iken, Yeni Tebliğ’e göre ancak tarafların toplam pazar payının %20’yi aşmadığı durumlarda uzmanlaşma anlaşmalarının grup muafiyetinden yararlanması mümkün olacaktır. Ayrıca Eski Tebliğ’de yalnızca uzmanlaşma ürünlerinin ait olduğu ilgili pazardaki pazar payı eşiği dikkate alınırken Yeni Tebliğ ile, uzmanlaşma ürününün tarafların ürettiği başka bir ürünün üretiminde zorunlu girdi olarak kullanılan bir ara ürün olması halinde, alt pazardaki ürünler için de %20’lik pazar payı eşiği getirilmiştir.
Kurul Kararlarından Öne Çıkanlar
1. Can Holding’e Tekfen’i İzinsiz Devralması Nedeniyle Ceza
Enerji, sanayi, turizm, elektronik, lojistik, sağlık ve eğitim gibi birçok sektörde faaliyet gösteren Can Holding; halihazırda ARY Holding’in kontrolünde bulunan ve mühendislik-taahhüt, tarımsal sanayi ile yatırım alanlarında faaliyet gösteren Tekfen’i devralmasına ilişkin olarak Kurul’a izin başvurusunda bulunmuştu. Kurul’un işleme yönelik incelemesi devam ederken Can Holding’in, Kurul kararını beklemeksizin Tekfen’i devralmış gibi hareket etmesi nedeniyle Can Holding’e 10,9 milyon TL idari para cezası verildi.[1]
Kurul, hem Can Holding’in hem de ARY Holding’in, nihai karar verilene kadar kontrol devrine yol açabilecek herhangi bir işlem ya da eylemde bulunmamaları gerektiğini vurguladı. Söz konusu devralma işlemi bu aşamada hukuken geçerli sayılmazken Kurul’un işleme ilişkin incelemesi devam ediyor.
2. Teknoloji Sektörüne Yönelik Topla-Dağıt Kartelinde Uzlaşma
Kurul, Şubat ayında teknoloji perakendecileri Teknosa, Vatan, MediaMarkt ile küçük ev aletleri üreticisi Fakir hakkında, Fakir aracılığıyla rekabete duyarlı bilgilerin paylaşıldığı iddiaları üzerine soruşturma başlatmıştı. Soruşturma kapsamında ayrıca Fakir’in alıcılarının yeniden satış fiyatını tespit ettiği ve internet satışlarını kısıtladığı iddiaları da ele alınıyordu.
Teknosa, Vatan ve Fakir, rekabete duyarlı bilgi değişimi iddialarını kabul ederek uzlaşma yoluna gitti. Her üç teşebbüsün de topla-dağıt (hub-and-spoke) karteline taraf olmak suretiyle rekabeti ihlal ettiği tespit edildi. Bu kapsamda Teknosa 17,2 milyon TL; Vatan ise 20,9 milyon TL idari para cezası ödemeyi kabul etti.[2] Fakir ise topla-dağıt karteline taraf olmanın yanı sıra yeniden satış fiyatının tespiti iddiaları bakımından da uzlaşarak toplamda 26 milyon TL idari para cezası ödemeyi kabul etti.[3] Uzlaşma sebebiyle indirim uygulanan idari para cezasının yanı sıra Fakir, bayilerine yönelik internet satışlarını kısıtlamama taahhüdünde bulundu.
Kurul’un MediaMarkt hakkındaki incelemesi ise devam ediyor.
3. İş Gücü Piyasasındaki Rekabet, Kurul’un Önemli Uygulama Alanlarından Biri Olmaya Devam Ediyor
Ankara’da faaliyet gösteren hazır beton üreticilerinin iş gücü pazarında rekabeti engelleyip engellemediğinin tespitine yönelik yürüttüğü soruşturma sonucunda Kurul, soruşturmaya taraf dört teşebbüsün çalışanların maaş bilgileri gibi rekabete duyarlı bilgileri birbirleriyle paylaşarak rekabet kurallarını ihlal ettiğini tespit etti.[4] Bu çerçevede Kurul, söz konusu dört teşebbüse toplamda 4,2 milyon TL idari para cezası uygularken soruşturmaya dâhil olan diğer 13 teşebbüs hakkında ise herhangi bir ihlal tespitinde bulunmadı. Aynı dosya kapsamında daha önce uzlaşma yoluna giden iki teşebbüs ise toplamda 6,3 milyon TL ceza ödemeyi kabul etmişti.[5]
4. Yapı Kimyasalları Sektörüne Rekabet Uyarısı: Mapei ve Chryso’ya Ceza
Yapı kimyasalları sektöründe faaliyet gösteren bazı teşebbüsler hakkında yürütülen soruşturma tamamlandı. Kurul, İtalyan üretici Mapei’nin bayilerinin yeniden satış fiyatını belirleyerek ve bayilerine bölge/müşteri kısıtlaması getirerek rekabeti bozduğuna karar verdi. Fransız üretici Chryso’nun ise sayılan ihlal sebeplerine ek olarak alıcılarına rekabet etmeme yükümlülüğü uygulayarak rekabet hukukunu ihlal ettiği tespit edildi. Sonuç olarak Kurul, Mapei’ye 31,3 milyon TL, Chryso’ya ise 11,4 milyon TL idari para cezası uygulanmasına karar verdi. Soruşturmada yer alan 11 teşebbüs ve iki teşebbüs birliği (KÜB ve YÜF) hakkında ise herhangi bir ihlal tespitinde bulunulmadı.[6]
Soruşturma kapsamında ayrıca Beton ve Harç Kimyasal Katkı Maddeleri Üreticileri Derneği’nin (KÜB), konsolide sektörel verileri toplaması ve üyeleri ve Yapı Ürünleri Üreticileri Federasyonu (YÜF) ile paylaşmasına bireysel muafiyet tanındı. Bu veriler, bir yıllık döneme ilişkin ve iki ile beş ay arasında eskitilmiş olmak üzere, yapı kimyasalları pazarında faaliyet gösteren teşebbüslere ait toplam üretim miktarı, ciro, ihracat miktarı ve değeri, ithal girdi miktarı ve değeri, ithal nihai ürün miktarı ve değeri, istihdam, toplam kapasite verilerini içeriyor.
5. Gıda Analizi Laboratuvarlarına Ceza
Kurul, beş özel gıda kontrol laboratuvarına yönelik yürüttüğü soruşturmayı tamamladı. Soruşturma kapsamında teşebbüslerin gıda analiz ücretlerinin ortak tespitine yönelik fiyat belirleme anlaşmaları yaptığı ve rekabete hassas bilgileri birbirleriyle paylaştığı iddiaları incelendi. Yapılan değerlendirme sonucunda, iki teşebbüs bakımından herhangi bir ihlal tespiti yapılmazken Kurul, üç özel gıda kontrol laboratuvarının, gıda analiz ücretlerinde ortak fiyat belirlemek ve rekabete duyarlı bilgi paylaşımında bulunmak suretiyle rekabet kurallarını ihlal ettiğini tespit etti. Bu kapsamda söz konusu üç teşebbüse toplamda 2,4 milyon TL idari para cezası uygulandı.[7]
6. Kurul’un Yerinde İncelemenin Engellenmesi Konusundaki Hassasiyeti Devam Ediyor
Kurul, Haziran ayında yayımlanan üç yeni gerekçeli kararla yerinde incelemelerin engellenmesine karşı katı tutumunu koruduğunu ortaya koymaktadır.
Kararlardan iki tanesi, yerinde incelemelerde sıkça karşılaşılan bir sorun olan, WhatsApp mesajlarının silinmesine ilişkin. Bu kararlardan ilki olan küçük ev aletleri üreticisi Arzum’da gerçekleştirilen yerinde incelemede, çalışanların yerinde inceleme esnasında WhatsApp mesajlarını sildiği ve uygulamayı cihazlarından kaldırdığı tespit edildi. İkinci kararda da beton üreticisi Serin Beton’da gerçekleştirilen yerinde incelemede benzer bir olayın yaşandığı görülüyor. Kurul, her iki dosyada da teşebbüslere idari para cezası uyguladı.[8]
Son kararda ise baklava üreticisi Koçak Baklava’da gerçekleştirilen yerinde inceleme sırasında şirket ortaklarından birinin, cep telefonunu inceleme heyetine teslim etmeyi reddettiği görülüyor. Telefonun sonradan teslim edilmesi üzere aradan geçen süre zarfında telefondaki tüm mesajların silindiği tespit edildiğinden Koçak Baklava’ya idari para cezası verildi.
Soruşturma Duyuruları
- Google Ads’in kampanyaları mercek altında:[9] Google’ın Google Ads üzerinden sunulan Performance Max (PMAX) kampanyaları aracılığıyla çevrim içi reklamcılık pazarındaki hâkim konumunu kötüye kullandığı iddialarıyla soruşturma açıldı. Soruşturma, Google’ın arama bazlı reklamcılık alanındaki gücünü çevrim içi reklamcılığın diğer alanlarında konumunu güçlendirmek için kullandığı, PMAX kullanan reklam verenleri hedef alan adil olmayan uygulamalarda bulunduğu ve farklı kanallardan topladığı verileri piyasada rekabeti bozacak şekilde birleştirdiği yönündeki iddialar üzerinde yoğunlaşıyor.
- Coca-Cola’ya münhasırlık ve hâkim durum soruşturması:[10] Kurul, Coca-Cola’nın satış noktalarında münhasırlık uygulayarak rakip firmaların ürünlerine yer vermediği ve bu yolla hâkim durumunu kötüye kullandığı iddiaları üzerine soruşturma başlattı. Soruşturma kapsamında, Coca-Cola’nın yalnızca rakipleri dışlamaya yönelik uygulamaları değil, aynı zamanda Kurul’un 2021 yılında aldığı kararla şirkete getirilen yükümlülükleri ihlal edip etmediği de incelenecek.
- Kariyer.Net’in veri uygulamalarına rekabet incelemesi:[11] Kurul, iLab Holding’in beyaz yakalı çalışanların istihdamı açısından önde gelen çevrim içi istihdam platformu Kariyer.Net hakkında soruşturma başlattı. Soruşturma, Kariyer.Net’in veri birleştirme uygulamaları yoluyla hâkim durumunu kötüye kullandığına yönelik iddialara odaklanıyor. Veri birleştirme uygulamaları, Kariyer.Net’in aynı ekonomik bütünlük içerisinde bulunan ve mavi yakalı çalışanlara yönelik faaliyet gösteren kardeş kuruluşu “isinolsun.com” platformunu kapsıyor. Soruşturma kapsamında ayrıca Kariyer.Net’in fiyatlama davranışı ve yoğun reklam harcamaları da incelenecek.